Primadello(-di-làrgi-fueio)
Primula latifolia
Primulaceae
Nom en français : Primevère à larges feuilles.
Descripcioun :La primadello-di-làrgi fueio es uno planto pulèu forto que trachis en mato en auto mountagno, dins li clapas de roucas séusous. Li fueio soun bèn verdo, à dènt larjo e glandoulouso-pegouso. Li flour soun touto vióuleto à gorjo de la meme coulour e se duerbon en embut. Èi mai coumuno dins l'uba dis Aup. La subsp. dis Aup, ié dison graveolens.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 5 à 25 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Primula
Famiho : Primulaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1700 à 3000 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Clapas de roucas
- Baus
- Roucas
- Esboudèu
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Aupenco
Ref. sc. : Primula latifolia Lapeyr., 1813
Soufoura
Sophora japonica
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Acacia(-dóu-Japoun).
Nom en français : Sophora du Japon.
Descripcioun :Lou soufoura que vèn pas dóu Japoun mai de Chino, es uno aubre planta dins li pargue, de cop que i''a li carriero e se retrovo d''aqui d''eila en ribo de camin. S''amerarco bèn l''estiéu, quouro flouris, qu''èi cubert d''abiho o peréu à l''après emé si dòusso escanado entre li grano.
Usanço :Li flour soun manjadisso, mai pas li grano que soun empouisounanto ; li fueio soun proun purgativo. Es uno planto de la medecino chinese e, èi di proun vertuouso. Es anti-inflamativo e ajudo à la circulacioun dóu sang, ço qu''èi bon pèr li moureno pèr eisèmple. La rusclo e la racino soun astringènto, ço qu''ajudo à souda li plago. Èi peréu bon contro lou coulesteròu, li baterìo, lis artèri tapado e proun encaro. Diguèn tambèn qu''èi antispamoudico, emetico, tounico, febrifujo, diuretico...
Port : Aubre
Taio : 5 à 8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sophora
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Camin
- Pargue
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Asìo-Sud-Èst
Ref. sc. : Sophora japonica L., 1767
(= Styphnolobium japonicum (L.) Schott, 1831 )